Zmiany cywilizacyjne zachodzące na świecie i rola UE w tych historycznych przemianach były tematem przewodnim IV Kongresu ESG – Europa, który odbył się  29 stycznia 2025 r. w Centralnym Domu Technologii. Kongres zgromadził szerokie grono europejskich liderów zrównoważonego rozwoju – przedstawicieli administracji państwowej, świata biznesu, NGO, środowisk naukowych, ekspertów i mediów.

Organizatorzy kongresu napisali:
„Ponad 30 lat temu został podpisany Traktat o Unii Europejskiej, który wpłynął na zmianę polityki nie tylko w Europie. Wspólnota państw europejskich opierając się na wartościach ujętych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka i Międzynarodowym Pakcie Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych, wyznaczyła nową erę dla naszego kontynentu, realizując działania na rzecz pokoju i bezpieczeństwa oraz zrównoważonego rozwoju w skali globalnej. Obecnie jesteśmy świadkami tworzenia się nowego europejskiego porządku w dużej mierze za sprawą ESG. Jest to wielka zmiana sposobu myślenia i działania, która może odmienić losy Europy i promieniować na inne kontynenty”.

Podczas kongresu dyskutowano o takich zagadnieniach jak:

• ESG, Zielony Ład a konkurencyjność gospodarki UE – czy transformacja społeczna jest możliwa bez strat gospodarczych? 
• Czy konieczna jest analiza dyrektyw i terminów?
• Prawa człowieka w Europie i na świecie – czy UE rzeczywiście szanuje prawa człowieka i dostrzega problemy mieszkańców w krajach rozwijających się?
• Współpraca biznesu z trzecim sektorem – jak współpracować w imię zrównoważonego rozwoju?
• Kontrowersyjne równouprawnienie – jak nie popadać w skrajności?
• Zeroemisyjność i neutralność klimatyczna – jak osiągnąć założone cele?
• Jak mówić o zrównoważonym rozwoju, by nas słuchano?
• Od wizji do rzeczywistości: finansowanie zrównoważonego rozwoju.

 W panelu „„Jak mówić o zrównoważonym rozwoju, by nas słuchano?” wzięli udział:

• Zofia Dzik – strategiczna myślicielka i prezeska Instytutu Humanites,
• Beata Dziekanowska – Ferrero Polska,
• Paweł Majcher – prezes Polskiego Radia,
• prof. Piotr Wachowiak – rektor SGH,
• Martyna Zastawna – założycielka Wash Wash.

Rozmowę moderowała Weronika Mirowska z Fundacji Grand Press.

Prezentujemy najciekawsze wypowiedzi z tej debaty, zachęcamy również do obejrzenia relacji z całego kongresu (link poniżej):

„Nigdzie nie mówi się co to jest ESG czy zrównoważony rozwój w sposób zrozumiały dla przeciętnego człowieka (…). Ilość skrótów wokół tego tematu jest tak duża, że żaden człowiek nie jest w stanie tego przyswoić. I co ludzie robią? Buntują się! Człowiek boi się tego czego nie zna, czego nie rozumie, a szczególnie jeśli wiąże się to dodatkowo z obowiązkami i kosztami (..). Trzeba mówić bezpośrednio co się na tym zyskuje: ile na tym zaoszczędzisz, ile zostanie Ci w kieszeni” – Beata Dziekanowska, Ferrero Polska

„Mówiąc o zrównoważonym rozwoju rozumiem taki rozwój, który służy człowiekowi i otoczeniu, w jakim człowiek funkcjonuje (…). W języku, który do tej pory był kierowany w przekazie publicznym, mieliśmy albo język technokratyczny czyli oparty głównie na regulacjach compliance, albo język katastroficzny czyli pokazujący, że planeta ginie. I słusznie, że zwracamy na to uwage, że pokazujemy w jaką stronę może iść globalne ocieplenie, co przekłada się na katastrofy naturalne. Ważne jest pytanie: jak to wyważyć i przełożyć na język konkretnego człowieka, co to dla niego oznacza? Bo on na koniec odczytuje te regulacje, głównie jako utrudnienia w życiu albo zmianę nawyków, a w życiu najtrudniejsze jest to, żeby te nawyki zmieniać. Nagle człowiek dostaje dodatkowy obowiązek: sortowania śmieci, nagle jest zaskakiwany nakrętką na butelkę. Człowiek tego nie rozumie, nie było dostatecznej kampanii edukacyjnej tłumaczącej: dlaczego? (…) Zabrakło w Unii dyskusji z perspektywy różnic pomiędzy poszczególnymi gospodarkami, ich misem energetycznym, koniecznością różnych horyzontów czasowych na dostosowanie do nowego Zielonego Ładu” – Zofia Dzik, Instytut Humanites

„Chcialbym zwrócić uwagę na trzy kwestie. Po pierwsze, wyczulenie na problematykę ESG – uświadomienie, że to jest ważne zagadnienie, że pozwoli to nam i przyszłym pokoleniom żyć spokojnie na tym świecie. Po drugie, (…) w tym gąszczu pojęć: społeczna odpowiedzialność biznesu, ESG, zrównoważony rozwój, tylko specjaliści potrafią rozstrzygnąć z czym wiąże się taka konieczność. Potrzeba języka prostego, dostosowanego do odbiorcy. Inaczej będziemy mówili o tych sprawach w szkole podstawowej, ale ta edukacja powinna zaczynać się już w szkole podstawowej, inaczej będziemy mówili do młodzieży, a inaczej do studentów. Po trzecie, trzeba zobaczyć jakie są oczekiwania młodych ludzi, którzy czytają mało, czytają tytułu prasowe, jest to coraz bardziej społeczeństwo obrazkowe (..). Jeżeli chcemy zachęcić (…) to trzeba przestawić to w sposób bardzo interesujący – opowiadać, a nie przekazywać suchych faktów i odwoływać się do konkretnych przykładów (…)” – prof. Piotr Wachowiak

„Strategia małych kroków, szczególnie dla osób, które są mało świadome i mało otwarte jest dobra i się sprawdza, bo nie jest czymś bardzo mocno narzucającym schematy (…). Bardzo dobrze się sprawdza opowiadanie o tym, co my robimy (…). W zeszłym roku na konferencji w Brukseli poświęconej cyrkularności przedstawiono wyniki badań z lat 2020-2023 na temat tego, co sprawia, że zmieniamy nawyki w obszarze szeroko pojętej ekologii. Ponad 90% osób zmienia nawyki ze względu na polecania znajomych i przyjaciół. Jeżeli podejmujemy ekologiczne rozwiązania, to dzielmy się tym z innymi, zachęcajmy do tego naszych przyjaciół, rodzinę, znajomych z pracy (..). To jest największa szansa, że rzeczywiście będzie to miało efekt kuli śnieżnej” –  Martyna Zastawna

„Słuchacz nie potrzebuje wiedzieć, co to jest ESG. On musi wiedzieć czym są zmiany klimatu, które postępują w zastraszającym tempie, z czego one wynikają i co może zrobić, by zapobiec tym zmianom. Są trzy zasady, żeby to osiągnąć: po pierwsze, mówić o tym, po drugie – mówić prawdę z czym media publiczne miały problem przez ostatnie lata (…), po trzecie – niuansowanie przekazów, biorące pod uwagę polaryzację (…). Jest jeszcze jeden wielki problem dotyczący mediów, tj. clickbaitowość czyli koszmar wszystkich mediów, który sprawia, że cała Polska rozmawia o tym, że zamiast kotletów schabowych będziemy jeść robaki. Jak płonie samochód elektryczny to jest na pierwszym miejscu, jak płonie spalinowy (a tych płonie więcej) to nikt o tym nie napisze(…).  ” – Paweł Majcher

Instytut Humanites – Człowiek i Technologia był partnerem merytorycznym IV Kongresu ESG.

Zofia Dzik jako autorka modelu Spójnego Przywództwa™ i Modelu Wioski Ekosystemu Społecznego™ od blisko 15 lat zwraca uwagę na obszary styku człowieczeństwa i nowych technologii. Wskazuje na konieczność holistycznego podejścia do człowieka. 

Relacja z IV Kongresu ESG na YouTube