Humanites o etyce technologii podczas Forum Nauki i Biznesu
Zofia Dzik, prezes Instytutu Humanites, oraz Maciej Chojnowski, dyrektor programowy CET, dyskutowali o etyce technologii podczas drugiej edycji Forum Nauki i Biznesu zorganizowanej 23 listopada przez Podkarpackie Centrum Innowacji. Ze strony organizatora Forum w dyskusji uczestniczyli prezes PCI Jacek Kubrak oraz Radosław Krajewski. Podczas panelu poruszono m.in. kwestie:
- wpływu rozwoju technologii na zmianę modelu przywództwa,
- moralności maszyn,
- możliwości popełnienia przestępstwa przez AI.
Model Spójnego Przywództwa zmienia filozofię zarządzania i rozwoju ludzi. Od podejścia, w którym zatrudniamy pracownika, traktując to jak transakcję na rozum albo mięśnie, przechodzimy do podejścia, w którym dostrzegamy człowieka wraz z jego wielowymiarowością: sferą fizyczną, umysłową, emocjonalną i duchową oraz złożonością jego ról zawodowych i społecznych – mówiła Zofia Dzik. I dodawała: Ten model dotyczy nie tylko zarządzania firmą, lecz także budowania przestrzeni, która daje firmie szansę na osiągnięcie swoich rezultatów, a ludziom na odnalezienie poczucia sensu w życiu i jego pełniejszego przeżywania. Dlatego nie ma potrzeby rozwoju tego modelu na inne relacje, bo on właśnie obejmuje człowieka w relacji z otoczeniem. Ksiądz Tischner mówił, że zawsze żyjemy obok kogoś i dla kogoś. Ja też patrzę tak na człowieka i jego podmiotowość w kontekście technologii. Dlatego ten model tak dobrze wpisuje się w potrzeby dzisiejszych czasów.
Z kolei Maciej Chojnowski przekonywał, że pomysł podmiotowości maszyn to wizja rodem z science-fiction. AI nie jest podmiotem moralnym, tzn. nie ma wyobraźni moralnej ani nie odczuwa świata w ludzkich kategoriach, a jedynie reprodukuje inteligentne zachowania, lecz ich nie wytwarza – mówił. Dlatego w świetle prawa europejskiego odpowiedzialność za AI ponosi podmiot wdrażający. Przywołując słowa prof. Aimee van Wynsberghe z Uniwersytetu w Bonn, Chojnowski podkreślał, że zaufanie dotyczy relacji międzyludzkich. Na maszynach możemy jedynie polegać. A więc mogę zaufać inżynierom czy nawet firmom, ale już nie AI. Na niej mogę polegać, tak jak na windzie czy samochodzie, jeśli ufam, że zostały dobrze zaprojektowane lub naprawione przez fachowców – argumentował.
Panel poprzedziło wystąpienie Maciej Chojnowskiego pt. Sztuczna inteligencja dla dobra człowieka i świata. Cele, konteksty i narzędzia etyki AI.
Centrum Etyki Technologii Instytutu Humanites to ośrodek promujący odpowiedzialny rozwój innowacji. CET tworzy przestrzeń dla debaty międzysektorowej i promuje międzynarodowe rekomendacje dotyczące etyki technologii. Oprócz tego bierze udział w pracach gremiów doradczych rozwijających politykę rozwoju technologii (Grupa Robocza ds. Sztucznej Inteligencji przy KPRM), popularyzuje metodyki pozwalające na projektowanie technologii zgodnie z wartościami, uczestniczy w rozwoju współczesnej refleksji na temat etyki technologii oraz współpracuje z Instytutem Humanites w zakresie rozwoju spójnego przywództwa.
